30.03.2020 Tarihli Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurul Kararı
Hâkimler ve Savcılar Kurulu (“HSK”), Corona Virüse (Covid-19) ilişkin tedbirler kapsamında, 13.03.2020 tarihinde tutuklu işlere yönelik soruşturma ve kovuşturmalar ile ivedi sayılacak diğer hususlar haricinde duruşma ve keşiflerin ertelenmesinin mahkemelerce değerlendirilmesi konusunda cumhuriyet başsavcılıklarına, adalet komisyonu başkanlıklarına, bölge adliye ve bölge idare mahkemelerine tavsiye niteliğinde yazı göndermiştir. İlgili yazıda Korona Virüs Bilim Kurulu’nun önerilerine işaret ederek;
“Yargılama faaliyetlerinin yürütülmesinde herhangi bir soruna sebebiyet vermemek amacıyla, tutuklu işlere yönelik soruşturma ve kovuşturmalar ile ivedi sayılacak diğer hususlar haricinde duruşma ve keşiflerin ertelenmesi ile gerekli görülen hallerde SEGBİS uygulaması kullanılması hususunun mahkemelerimizce değerlendirilmesi, Kurulun önerileri doğrultusunda yeni tedbirlerin hayata geçirilmesi için gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi gerekmektedir.”
şeklinde ifadeler yer almaktadır.
Ancak Corona Virüs (Covid-19) hastalık tehlikesinin ülkemizde de ciddi bir risk teşkil etmesi sebebiyle başta Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı olmak üzere görev ve yetki alanı çerçevesinde çeşitli kurum ve kuruluşlarca da idari tedbirler alınması üzerine (halkın ve adli personelin sağlığının korunması, bireylerin birbirleriyle temaslarının asgariye indirilmesi, aynı zamanda da kamu hizmetlerinin aksatılmaması ve kişilerin maddi hukuk, usul hukuku ve takip hukuku çerçevesinde haklarının korunması amacıyla) HYK da, 30.03.2020 tarihinde Genel Kurul kararı ile ek tedbir kararları almıştır. Bu kapsamda;
- Tutuklu ( yasal zorunluluk nedeniyle sadece tutukluluğun değerlendirilmesi yönünden) ve acil işler, dava zamanaşımı yakın olan soruşturma ve kovuşturma dosyaları, yürütmenin durdurulması istemleri ile ivedi sayılacak diğer iş ve işlemler haricindeki ilk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemelerine ait duruşma, müzakere ve keşiflerin 30/04/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar ertelenmesine,
- Duruşma, müzakere ve keşiflerin ertelenmesine yönelik işlemlerin evrak üzerinden ve duruşma açılmadan icra edilmesine, yeni duruşma günü ile keşif saatinin, masrafları gider avansından veyahut kamu bütçesinden karşılanmak ve her türlü iletişim vasıtalarından istifade edilmek suretiyle uyuşmazlığın taraflarına bildirilmesine,
- Ceza Muhakemesi Kanununa göre tutukluluk değerlendirmesinin zorunlu olduğu durumlarda, tutuklu ve müdafinin SEGBIS uygulaması üzerinden dinlenilerek duruşmaların icrasına,
- Erteleme süresince, yargıda hedef sürelere uyulamamasının terfi incelemesinde ve teftiş sırasında aleyhe değerlendirilmemesine,
- Erteleme süresinin hâkim ve Cumhuriyet savcıların terfilerinde aleyhe değerlendirilmemesine,
- Tutukluluğa itiraz, yürütmenin durdurulması kararlarına itiraz ve infaz hâkimliğine yapılan itirazlar ile müzakerelerin, iletişim ve UYAP imkânlarından istifade edilmek suretiyle gerçekleştirilmesine,
- Tutuklu ve acil isler dışında kamu davasının açılmasının 30/04/2020 tarihine kadar ertelenmesine,
- İhtiyaç olması hâlinde birinci bölgelerde görev yapan hukuk hâkimlerinin de 30/04/2020 tarihine kadar ceza mahkemeleri nöbet listesine dâhil edilmesine,
- Erteleme süresince salgının önlenmesine yönelik tedbirlere riayet edilmek suretiyle ihtiyati tedbir ve bu isleme yönelik itirazların değerlendirilmesi gerektiğine,
- 6284 Sayılı Kanun kapsamında verilen tedbir kararlarının yükümlülerin korona virüs kapsamında sağlığını tehdit etmeyecek şekilde değerlendirilmesi gerektiğine,
- Erteleme süresince adli hizmetlerin tamamen durması gibi bir durumun söz konusu olmadığının, suç ve suçlulara ilişkin ihbar ile şikâyetlerin kanun önünde dava ve iddia hakkı çerçevesinde devam ettiğinin bilinmesine ve bu hususta gerekli hassasiyetin gösterilmesine,
- Hamilelerin, yasal süt izni kullananların, engelli çalışanların, yönetici pozisyonundakiler hariç 60 yaş ve üzerinde olanların, Sağlık Bakanlığının belirlediği dezavantajlı grupların (bağışıklık sorunu olanlar, kanser hastaları, kronik solunum yolu hastaları, obezite ve diyabet, kalp damar hastaları, organ nakli olanlar, kronik hastalar), -Eşi kamu veya özel sağlık kuruluşlarının “teşhis ve tedavi birimlerinde” (hastane, semt polikliniği, halk sağlığı merkezi, aile sağlığı merkezi, toplum sağlığı merkezleri, özel klinik ve benzeri) çalışan hâkim ve Cumhuriyet savcıların, İdari izinli sayılmalarına. İdari izinli sayılanların baktığı mahkeme ve işler için komisyon başkanları ve Cumhuriyet başsavcıları tarafından nöbetçi hâkim ve Cumhuriyet savcısı belirlenmesine,
- Erteleme süresince hâkim ve Cumhuriyet savcılarının uhdelerinde bulunan is ve işlemleri mümkün olduğunca uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemleri kapsamında takip etmeleri, bu kapsamda dava dosyalarının incelenmesi, kararların süresi içerisinde yazılması ve diğer zorunlu adli hizmetlere ilişkin yükümlülüklerini imkân dâhilinde evden yerine getirmeleri gerektiğinin bilinmesine,
- Salgının boyutu ve adliyelerin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak komisyon başkanları ve başsavcıların görev ve yetkileri kapsamında lazım gelen ilave tedbirleri, ilgili mevzuat ve tavsiye kararları çerçevesinde gecikmeden ifa etmelerine,
- Belirlenen tarih sonrası için gelişen şartlara göre durumun yeniden değerlendirilmesine,
- Keyfiyetin merkez ve mülhakat adliyelerinde görev yapan tüm hâkim ve Cumhuriyet savcılarına duyurulmasına,
karar verilmiştir.